سوربیتول در پزشکی کاربردهای فراوانی دارد. این ماده از افزودنی های مجاز خوراکی می باشد و می تواند به عنوان یک ملین خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.
سوربیتول به کمک آب و رسیدن به روده بزرگ و تحریک حرکات روده، به عنوان یک ملین کار می کند. این ماده برای افراد سالمند بسیار سودمند است، اگر چه همانند همه ی مواد خوراکی افزودنی بدون مشاوره با پزشک توصیه نمی شود.
در میوه های سیب، آلو، گلابی، گیلاس، خرما، هلو و زردآلو یافت می شود. در برخی از میوه های خشک نیز وجود دارد و به همین دلیل است از آلوی سیاه به عنوان یک ملین استفاده می کنند.
سوربیتول ابتدا در سال ۱۸۷۲ کشف شد. این ماده در محیط کشت باکتری مورد استفاده قرار می گیرد تا اثر کلی O157: H7 را از سویه های دیگر E. coli تشخیص دهد، زیرا باکتری ها در مقایسه با ۹۳٪ از گونه های E.coli شناخته شده به طور معمول قادر به تخمیر سوربیتول نیستند.
در درمان برای هیپراکالیمی (افزایش پتاسیم خون) از سوربیتول و پلی استایرن سولفونات سدیم رزین یون تبادلی (نام تجاری کایزالات) استفاده می کنند. رزین مبادله یونهای سدیم برای یونهای پتاسیم در روده است، در حالیکه این ماده به از بین بردن آن کمک می کند. در سال ۲۰۱۰،اداره بهداشت FDA ایالات متحده هشدار داد که افزایش خطر ابتلا به نکروز ژن در این ترکیب وجود دارد.
یکی از کاربردهای سوربیتول در پزشکی ساخت کپسول های نرمال ژل برای ذخیره دوزهای مجاز داروهای مایع است. با توجه به مزایای فراوانی که از این ماده مفید برای کاربردهای پزشکی ذکر شد، همینطور که گفته شد بدون مشورت با پزشک از این ماده برای مصارف پزشکی استفاده نکنید.
اهمیت پزشکی سوربیتول :
سوربیتول از افزودنی های مجاز خوراکی است. در این متن اهمیت پزشکی آن مورد بررسی قرار گرفته شده است. بدیهی است مصرف بیش از حد و خارج از قاعده این ماده غذایی بسیار مفید می تواند اثرات سوئی به دنبال داشته باشد.
آلدووزید ردوکتاز اولین آنزیم در مسیر سوربیتولدود ردوکتاز است که مسئول کاهش و تبدیل گلوکز به سوربیتول و همچنین کاهش گالاکتوز به گالاکتیتول است. مقدار بیش از حد سوربیتول در سلولهای شبکیه، سلولهای لنز و سلولهای مغز استخوان ، نتیجه مکرر از هیپرگلیسمی طولانی مدت است که همراه با دیابت کنترل شده است. می تواند به این سلول ها آسیب برساند و منجر به رتینوپاتی، آب مروارید و نوروپاتی محیطی می شود. مهار کننده های آلدووزید ردوکتاز که مواد اولیه ای هستند که باعث جلوگیری یا کاهش فعالیت آلدووزید ردوکتاز می شوند، به عنوان راهی برای جلوگیری یا تأخیر این عوارض مورد بررسی قرار می گیرند.
از
کاربردهای سوربیتول در روده تحریک آن و ساخت اسیدهای چرب کوتاه مدت است که برای سلامت کلی کلیه مفید است.
بیماری سلیاک اغلب از سوء جذب سوربیتول و آسیب روده کوچک است. سوء جذب سوربیتول عامل مهمی برای علائم پایدار در بیماران مبتلا به رژیم غذایی بدون گلوتن است. تست نفوذ هیدروژنی سوربیتول به عنوان یک ابزار برای تشخیص بیماری سلیاک به دلیل همبستگی شدید بین مقادیر برش و ضایعات روده توصیه شده است. با این وجود، اگر چه ممکن است به عنوان هدف این تحقیق مشخص شود، ولی هنوز به عنوان یک ابزار تشخیصی در عمل بالینی توصیه نمی شود.
وقتی این ماده به پلی استایرن سولفونات سدیم اضافه شود (SPS، مورد استفاده در درمان هیپوکالمی) می تواند عوارض در دستگاه گوارش، از جمله خونریزی، زخم های کولون پرفوره، کولیت ایسکمیک و نکروز کولون، به ویژه در بیماران مبتلا به اوره، ایجاد کند. عوامل خطرساز آسیب ناشی از سوربیتول عبارتند از: ضعف ایمنی، هیپوولمی، فشار خون پایین بعد از همودیالیز و بیماری عروقی محیطی. بنابراین SPS-sorbitol باید با دقت در مدیریت هیپرکالمی مورد استفاده قرار گیرد.