افزودنی غذایی، هر مادهای است که به مواد اولیه غذایی اضافه میشود و از نظر قانونی، استفاده از آن بر ویژگیهای مواد غذایی تأثیر میگذارد. این تعریف شامل هر مادهای است که در تولید، فرآوری، تصفیه، بستهبندی، حمل و نقل یا نگهداری مواد غذایی استفاده میشود. موادی که در غذا برای حفظ کیفیت مغذی آن، افزایش کیفیت نگهداری، جذاب کردن آن یا کمک به فرآوری، بستهبندی یا نگهداری آن مورد استفاده قرار میگیرند، همگی به عنوان افزودنیهای غذایی در نظر گرفته میشوند.
با این حال، برخی از موادی که به فرآوری مواد غذایی کمک میکنند، تحت شرایط خاص، به عنوان کمکهای فرآوری غذا شناخته میشوند. در ادامه با ما همراه شوید تا بدانیم افزودنی غذایی چیست و آشنایی با افزودنی های مجاز خوراکی چه اهمیتی دارد.
افزودنی غذایی مادهای است که بر روی غذا تأثیر میگذارد و به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود.
مواد افزودنی مستقیم، به منظور خاصی به ترکیبات مواد غذایی اضافه میشوند. به عنوان مثال، گوارگام که در سس سالاد، شیر شکلات، پودر نانوایی، پودینگها و دیگر مواد غذایی برای ایجاد بافت استفاده میشود، یک افزودنی مستقیم است. فروش آسپارتام به عنوان یک شیرین کننده کمکالری در نوشیدنیها، پودینگها، ماست، آدامس و سایر غذاها، بر عهده پویاویژن است. بسیاری از افزودنیهای مستقیم روی برچسب مواد غذایی مشخص میشوند.
افزودنی غیر مستقیم، مواد غذاییای ستند که به خاطر بستهبندی، ذخیرهسازی و غیره به بخشی از مواد غذایی تبدیل میشوند. به عنوان مثال، مقادیری از مواد بستهبندی ممکن است در طول ذخیرهسازی، وارد مواد غذایی شوند. تامین کننده مواد اولیه صنایع غذایی و تولیدکنندگان باید کیفیت بستهبندی مواد غذایی را به سازمانهای بهداشتی و غذایی آن کشور ثابت کنند که قبل از این که مجاز به استفاده از آن باشند، تمام مقررات مربوط به تماس این مواد افزودنی با ماده غذایی محصول رعایت شده باشد.
در زیر برخی دلایل اینکه افزودنیها به مواد اولیه غذایی اضافه میشوند، آورده شده است؛ ممنون که همچنان ادامه مطلب را مطالعه میکنید.
نگهدارندهها باعث جلوگیری از خراب شدن محصول به دلیل هوا، باکتری، قارچ و مخمر میشوند. علاوه بر حفظ کیفیت غذا، آنها به کنترل آلودگی کمک میکنند که در غیر این صورت، میتواند باعث بیماریهای غذایی، از جمله بوتولیسم که حیات افراد را تهدید میکند، شود. یک گروه از مواد نگهدارنده، آنتی اکسیدانها میباشند.
تامین کننده آنتی اکسیدان، این ماده را به منظور جلوگیری از آلودگی چربیها، روغنها و مواد غذایی حاوی آنها وارد میکند که باعث میشوند عطر و طعم خاصی برای این مواد به وجود آید. همچنین باعث تازه ماندن میوهها نیز میشوند؛ به طور مثال از قهوهای شدن سیب هنگام قرار گرفتن در معرض هوا جلوگیری میکنند.
ویتامینها، مواد معدنی (و فیبر) به عنوان افزودنی غذایی به بسیاری از غذاها اضافه میشوند تا برای افرادی که در رژیم غذایی، فقیر هستند، تغذیۀ مفیدی را فراهم کنند. یا هنگامی که در فرآیند تولید، ارزش ماده غذایی کاهش مییابد با اضافه شدن آنها، این کاهش جبران و یا باعث افزایش کیفیت مواد غذایی شوند. چنین غنیسازی به کاهش سوء تغذیه در ایالات متحده و در سراسر جهان کمک کرده است. تمام محصولات حاوی مواد مغذی افزودنی باید به طور مناسب برچسبگذاری شوند.
ادویهها، طعمهای طبیعی و مصنوعی و شیرینیها برای افزایش مزۀ غذا اضافه میشوند. رنگ غذا باعث حفظ یا بهبود ظاهر میشود. امولسیفایرها، تثبیت کنندهها و ضخیم کنندهها، بافت و سازگاری مواد غذایی را آن گونه که مصرفکنندگان انتظار دارند، موجب میشوند. برخی از مواد افزودنی به کنترل اسیدیته و قلیایی شدن مواد غذایی کمک میکنند، در حالی که بعضی دیگر از افزودنیها باعث حفظ طعم و جذابیت غذاهای کمچربی میشوند.
وقتی مواد افزودنی در ترکیب مواد غذایی میآیند، بحث بسیاری در مورد چگونگی ایمنی و سالم بودن آنها مطرح میشود. قبل از این که دولت تأییدیه مکمل و فروش مواد اولیه غذایی را تصویب کند، باید ثابت کرد که نه تنها این ماده ایمن و سالم است، بلکه اثرات نامطلوب هم ندارد. اگر تحقیقات بیشتر که همیشه در مورد افزودنیهای مواد غذایی وجود دارد، اثرات نامطلوب را نشان دهند، دولت حق دارد آن افزودنی را از لیست تأیید شده حذف کند.
با توجه به طبقهبندی توابع، انواع مختلفی از افزودنیهای غذایی وجود دارد. اگرچه همپوشانیهایی نیز دیده میشود؛ زیرا برخی از افزودنیها بیش از یک اثر دارند. در اینجا برخی از دستهبندیهای رایج عمومی آورده شده است:
برای جلوگیری از فساد مواد غذایی در اثر میکرو ارگانیسمها استفاده میشوند. بنزوات سدیم، سوربات پتاسیم، دی اکسید گوگرد، اسید لاکتیک و غیره در فرآوری مواد غذایی مانند مربا و کنسرو استفاده میشوند. مواد افزودنی غذایی مورد استفاده در افزودنیهای گوشتی، رایجترین هستند، مانند افزودنیهای بیکن، افزودنیهای ماهی، افزودنیهای ژامبون، افزودنیهای سوسیس که توسط یک وارد کننده مواد اولیه غذایی در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرند.
مشابه مواد نگهدارنده هستند و میتوانند با جلوگیری از تخریب مواد غذایی توسط اکسیژن، ماندگاری آنها را افزایش دهند. مانند فروش اسید اسکوربیک که یک آنتی اکسیدان رایج است و یک تامین کننده اسید اسکوربیک در صنایعی مانند فراوردههای گوشتی، مکملهای دارویی و لبنیات آن را به فروش میرساند.
رنگدانههای مصنوعی رایج شامل کارمین، آمارانت، زرد لیمویی، نیلی و غیره است که میتوانند ظاهر غذا را تغییر و اشتها را افزایش دهند.
قوام دهندههای موجود در افزودنیهای غذایی میتوانند خواص فیزیکی غذا و نوشیدنی سرد را بهبود بخشیده یا تثبیت کنند و ظاهر مواد اولیه صنایع غذایی را صاف و لطیف کنند. قوام دهندهها و تثبیت کنندهها باعث میشوند بستنی و سایر غذاهای منجمد، ساختار نرم و شل را برای مدت طولانی حفظ کنند.
برخی از آبنباتها و شکلاتها با عامل افزایش دهنده اضافه میشوند که میتواند باعث تولید دی اکسید کربن از قند شود و در نتیجه نقش مایه خمیر را ایفا کند. عوامل خمیر کننده معمولاً بیکربنات سدیم، بیکربنات آمونیوم، عوامل افزایش دهنده ترکیب و غیره هستند.
شیرین کنندههای مصنوعی رایج شامل فروش ساخارین سدیم، سوکرالوز، آسه سولفام، سیکلامات سدیم و غیره است که هدف آنها افزایش شیرینی است و با کیفیت بالا پردازش و به عنوان یک افزودنی غذایی در نظر گرفته میشوند.
به طور مثال یک تامین کننده سوکرالوز آن را در صنایع غذایی متعددی مانند نوشیدنیها، آدامس و آبنباتها به فروش میرساند و یک وارد کننده آسه سولفام نیاز صنایعی مانند نانوایی و شیرینیپزی را رفع مینماید.
برخی از نوشیدنیها، آبنباتها و غیره اغلب از مواد ترش برای تنظیم و بهبود اثر رایحه استفاده میکنند. عوامل ترش معمولاً شامل اسید سیتریک، اسید تارتاریک، فروش اسید مالیک، اسید لاکتیک و غیره هستند. فروش اسید سیتریک به عنوان عامل تنظیم کننده PH و طعم دهنده توسط یک وارد کننده اسید سیتریک کمک شایانی به صنایع غذایی میکند.
طعمهای مصنوعی و طبیعی مختلف وجود دارند که به طور گسترده در شکلاتها استفاده میشوند و مزۀ منحصر به فردی به آنها میبخشند.
علاوه بر سفیدکننده، اثرات ضدعفونی کننده نیز دارد و عرضه آن توسط یک تامین کننده مواد اولیه غذایی در بازار صورت میگیرد.
در فرآیند فرآوری مواد غذایی، علاوه بر استفاده از رنگدانهها برای رنگآمیزی مستقیم غذا، گاهی اوقات لازم است مقدار مناسبی از ماده نگهدارنده رنگ اضافه گردد تا محصول دارای رنگ مناسبی شود.
نیتراتها معمولاً به گوشتهای فرآوری شده مانند سوسیس اضافه میشوند تا از تشکیل بوتولیسم و سایر بیماریهای کشنده جلوگیری کنند.
مواد غذایی موجود در قوطیها و شیشهها تمایل به تجزیه شدن دارند. مواد سفتکننده مانند کلرید کلسیم را میتوان به آن اضافه کرد تا غذا بافت خود را حفظ کند و حتی پس از ماهها همچنان لذتبخش باشد.
بیشتر غذاهایی که از طریق روشهای پیچیده ایجاد میشوند، مانند پنیرسازی، از مواد افزودنی برای کمک به تنظیم فرآیند و اطمینان از محصولات نهایی با کیفیت بهتر، استفاده میکنند.
از این گذشته، ما همچنان نمک و شکر را فقط برای طعم و مزه اضافه میکنیم، حتی اگر به عنوان نگهدارنده به آنها نیاز نداشته باشیم.
پس با خرید مواد اولیه غذایی و افزودنی غذایی از پویاویژن، بهترین وارد کننده مواد اولیه صنایع غذایی، طعم، کیفیت و رنگ را به محصولات غذایی خود هدیه دهید و خریدار را به تهیه محصولات خود تشویق و ترغیب نمایید. جهت دریافت قیمت مواد اولیه غذایی و افزودنی غذایی با کارشناسان ما در واحد فروش تماس بگیرید. از همراهی شما تا انتهای مقاله صمیمانه سپاسگزاریم.