تاثیرات آسه سولفام پتاسیم بر آنزیم های کبدی 

آشنایی با آسه سولفام  

آسه سولفام پتاسیم  که به عنوان آس سولفام K نیز شناخته می شود با نام تجاری Sunett و Sweet One فروخته می شود. این شیرین کننده شیمیایی حدود ۲۰۰ برابر شیرین تر از شکر است و معمولاً با سایر شیرین کننده ها ترکیب می شود. در برابر حرارت پایدار است، بنابراین اغلب در محصولات پخته شده یافت می شود، اما همچنین به طور گسترده ای در دسرهای یخ زده، آب نبات و نوشیدنی های بدون شکر استفاده می شود. 

بررسی اثر آسه سولفام پتاسیم بر آنزیم های کبدی و بافت کبد در موش های صحرایی نر نابالغ 

  شیرین کننده های مصنوعی به طور فزاینده ای در محصولات غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، لذا بررسی تاثیرات این افزودنی ها بر کبد ضروری است. پس در یک مطالعه اثر یکی از این شیرین کننده ها به نام آسه سولفام بر روی آنزیم های کبدی مورد بررسی قرار گرفته است. 

در این مطالعه تجربی، ۳۰ سر موش صحرایی نر نابالغ به پنج گروه (۶ نفر در هر گروه) تقسیم شدند و آسه سولفام k با دوزهای ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم به مدت ۳۰ روز به صورت داخل صفاقی به همه گروه‌ها تزریق شد. ۳۰ روز پس از آخرین تزریق، از چشم موش‌ها نمونه خون گرفته شد و سطوح FBS (قند خون ناشتا)، HDL(کلسترول خوب)، LDL ( چربی بد) و AST،ALT ، ALP (آنزیم های کبدی) اندازه‌گیری شد. در هر گروه تعدادی از موش ها تشریح شد و کبد آنها برای تهیه مقاطع بافتی برداشته شد. اسلایدها با میکروسکوپ نوری بررسی و داده ها با استفاده از ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. 

نتایج این مطالعه نشان داد که آسه سولفام k به مدت ۳۰ روز در دوزهای ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم باعث افزایش معنی‌دار سطح گلوکز (۰۵/۰P<) و در غلظت‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی‌گرم به‌طور معنی‌داری سطوح LDL را کاهش داد (۰۰۱/۰ P<). همچنین اختلالات بافتی مانند احتقان، ناهنجاری های سینوسی و لیز سلول های کبدی به صورت وابسته به دوز در نمونه های کبدی مشاهده شد. اما در سایر عوامل تغییر معنی داری مشاهده نشد. پس به نظر می‌رسد که آسه سولفام k حتی با دوزهای بیش از ۵۰ میلی‌گرم به مدت ۳۰ روز، به دلیل عدم تغییر در اکثر عوامل کبدی، مسمومیت جدی برای موش‌های صحرایی نر نابالغ ایجاد نمی‌کند و ممکن است اختلالات بافت کبد به مرور زمان ترمیم شود. 

اگر مقدار مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی از جمبه آسه سولفام از حد مجاز بیشتر شود، می‌تواند بر سلامت کبد تأثیر منفی داشته باشد. 

خطرات مصرف بیش از حد شیرین کننده‌های مصنوعی بر کبد 

۱. خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) را افزایش می‌دهد. 

NAFLD یک بیماری گسترده است که با تجمع چربی اضافی در کبد مشخص می‌شود. الکلی‌ها اغلب به دلیل فرآوری سنگین الکل دچار کبد چرب می‌شوند، اما در NAFLD، این الکل نیست که باعث کبد چرب می‌شود، بلکه عوامل رژیم غذایی هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف بیش از حد مجاز شیرین‌کننده‌های مصنوعی خطر ابتلا به NAFLD را از طریق میکروبیوت روده افزایش می‌دهد. اگرچه مکانیسم آن هنوز به خوبی شناخته نشده است، اما شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌توانند چیزی به نام دیس بیوز در روده ایجاد کنند. دیسبیوز با عدم تعادل در باکتری‌های روده مشخص می‌شود، جایی که باکتری‌های مضر اجازه می‌یابند تا نسبت به باکتری‌های مفید رشد کنند. 

دیس بیوز به دلیل نقشی که میکروبیوم در متابولیسم مواد مغذی ایفا می‌کند با NAFLD مرتبط است. بنابراین، هنگامی که شیرین‌کننده‌های مصنوعی مصرف می‌کنید، تعادل ظریف میکروبیوم شما را مختل می‌کند، هضم و متابولیسم مناسب را مهار می‌کند و تعداد رسوبات چربی در کبد را افزایش می‌دهد. هنگامی که NAFLD درمان نشود، می‌تواند به استاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) تبدیل شود. NASH با التهاب در کبد مشخص می‌شود و می‌تواند زمینه را برای آسیب شدید کبد فراهم کند. 

۲. مقاومت به انسولین 

یکی دیگر از مسائل مصرف زیاد شیرین‌کننده‌های مصنوعی این است که اگرچه قند خون را افزایش نمی‌دهند، اما ترشح انسولین را از لوزالمعده افزایش می‌دهند. به دلیل طعم شیرین، سیگنالی به بدن می‌فرستند که شما چیزی شیرین خورده‌اید (که در تئوری باید به این معنی باشد که مقدار زیادی گلوکز مستقیماً وارد جریان خون شما می‌شود). تحقیقات نشان می‌دهد که این افزایش انسولین، بدون گلوکز واقعی، می‌تواند منجر به کاهش فعالیت گیرنده انسولین شود که در غیر این صورت به عنوان مقاومت به انسولین شناخته می‌شود. مقاومت به انسولین مسیر دیگری برای کبد چرب است، زیرا در متابولیسم شما اختلال ایجاد می‌کند، یا باعث افزایش سنتز چربی یا کاهش ترشح چربی در کبد می‌شود. 

۳. سم زدایی 

هنگامی که چیزی را مصرف می‌کنید که بدن شما به راحتی نمی‌شناسد و متابولیزه نمی‌کند، نشان‌دهنده نیاز به سم زدایی است. شیرین‌کننده‌های مصنوعی که در آزمایشگاه ساخته می‌شوند، سیگنال گیج‌کننده‌ای را به بدن ارسال می‌کنند. همانطور که گویی تأثیر بر ترشح انسولین و تجمع چربی کبد کافی نیست، این مواد شیمیایی بار اضافی بر روی کبد اضافه می‌کنند زیرا سعی می‌کند آن‌ها را از سیستم شما پاک کند. در حالی که وظیفه کبد سم زدایی از بدن است، اما در حال حاضر مواد زائد محیطی و فیزیولوژیکی کافی برای حذف دارد، مطمئناً نیازی به بار اضافی شیرین‌کننده‌های مصنوعی ندارد. 

نتیجه‌گیری: 

اگر مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی از جمله آسه سولفام مقدار مجازی باشد، معمولاً تأثیر منفی بر آنزیم‌های کبدی ندارد، در صورتی که این مقدار از حد مجاز خارج شود می‌تواند باعث اختلالاتی از جمله، عدم صحیح سم زدایی کبد، مقاومت به انسولین و خطر ابتلا به کبد چرب شود.