اسید سیتریک خشک با فرمول شیمیاییC 6 H 8 O 7 شناخته میشود و نوعی اسید آلی به شمار میرود. این ماده به شکل طبیعی در انواع مرکبات یافت میشود همچنین به عنوان یک واسطه در چرخه هضم همه موجودات رخ میدهد. استفاده از C 6 H 8 O 7 در صنایع غذایی و دارویی بسیار سودمند بوده و نیز از آن در تولید انواع محصولات بهداشتی، آرایشی و شویندهها استفاده میشود. در این مقاله از پویا ویژن؛ تامین کننده مواد اولیه غذایی قصد داریم به برخی از سوالات شما در مورد این ماده صنعتی پاسخ دهیم: اسید سیتریک خشک چیست و اولین بار چگونه تولید شد؟ هفت مزیت مهم استفاده از آن در صنایع غذایی و دارویی کدامند؟ آیا اسید سیتریک عوارض جانبی ایجاد میکند؟ از شما خوانند محترم درخواست میکنیم برای خرید اسید سیتریک خشک به صفحه اصلی پویا ویژن؛ وارد کننده مواد اولیه غذایی مراجعه فرمایید.
اسید سیتریک خشک چیست؟
نوعی اسید آلی که در حالت طبیعی در مرکبات یافت میشود. همچنین در برخی سبزیها مثل گوجه فرنگی نیز وجود دارد.
C 6 H 8 O 7 ترکیبی حیاتی است که به عنوان نوعی واسطه عمل میکند و تقریباً در فرایند هضم غذا در بدن همه جانداران وجود دارد. اگرچه این ماده نوعی آنتیاکسیدان نیست اما فعالیت بسیاری از آنتی اکسیدانهای مفید را افزایش میدهد.
این ماده به دو شکل وجود دارد، البته ساختار شیمیایی هر دو یکسان است:
- خشک (بیآب)
- مونوهیدرات
برخی از خواص آن عبارتند از:
- نوعی اسید آلی محسوب میشود؛
- نام شیمیایی آن C 6 H 8 O 7 است؛
- اسید سیتریک خشک یک ترکیب پودری بیرنگ و بیبو است؛
- نقطه جوش آن ۳۱۰ درجه سانتیگراد و نقطه ذوب آن ۱۵۳ درجه سانتیگراد است؛
- در مایعاتی مثل آب، الکل، استون و اتر حل میشود؛
- در دمای اتاق به شکل پودری موجود است؛
- در حرارت بالاتر از ۱۷۵ درجه سانتیگراد تجزیه میشود.
مختصری درباره اسید سیتریک
اولین بار، جابر بن حیان ایرانی در قرن هشتم این ماده را کشف کرد اما برخی اعتبار کشف C 6 H 8 O 7 را به یک شیمیدان آلمانی به نام کارل ویلهلم نسبت میدهند. او در سال ۱۸۲۲ توانست این ماده را از آب لیمو استخراج نموده و ترکیب شیمیایی آن را تعیین نماید. در سال ۱۸۶۰ تولید اسید سیتریک به صورت صنعتی آغاز شد. جالب است بدانید که این ماده از برخی جهات به نمک خوراکی شباهت دارد و به همین دلیل از آن با عبارت نمک ترش نیز یاد میشود.
هفت مزیت اسید سیتریک خشک در صنایع غذایی و دارویی
این ماده معمولاً به صورت یک پودر سفید رنگ تولید میشود و محققین اعلام کردهاند که:
- استفاده از آن به بهبود سلامت کلیهها، هرگونه عفونت مربوط به گلو و خلاص شدن از شر آکنه کمک میکند.
- از اسید سیتریک خشک در مواد غذایی به عنوان طعمدهنده و نگهدارنده استفاده میگردد.
- در محصولاتی مانند نوشابهها و نوشیدنیهای صنعتی برای بهبود طعم و ایجاد مزه مرکبات استفاده میشود.
- این ماده مزهای ترش دارد بنابراین در ساخت برخی از آبنباتها از آن استفاده میشود.
- برخی از شرکتهای بستنی سازی از آن به عنوان امولسیفایر برای دور نگه داشتن گلبولهای چربی استفاده میکنند.
- این ماده طیف وسیعی از نمکهای فلزی را به همراه کمپلکسهایی با مس، آهن، منگنز، منیزیم و کلسیم تشکیل میدهد که همین خاصیت به عنوان یکی از مزیتهای اسید سیتریک خشک در نظر گرفته میشود. دلیل استفادهی گسترده از C 6 H 8 O 7 وجود همین نمکها است چرا که به عنوان مثال؛ در داروهای ضد انعقاد خون به عنوان یک جداکننده عمل میکنند.
- در صنایع غذایی نیز معمولاً به عنوان یک چاشنی استفاده میشود که میتوان برای این کاربرد دو دلیل ذکر کرد: اولاً این ماده اسیدی است و در ثانی؛ ظرفیت بالایی در بهبود طعم انواع خوراکیها دارد.
دلایل استفاده از اسید سیتریک خشک در محصولات شوینده
استفاده از این ماده به صنایع غذایی و دارویی محدود نمیشود بلکه C 6 H 8 O 7 خشک را میتوان در بسیاری از شویندهها نیز یافت.
- از این ماده در تولید برخی صابونهای ملایم و نرمکننده استفاده میشود.
- مواد شویندهی خانگی که معمولاً از آنها برای شستوشوی سطوح آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی استفاده میشود.
- این ماده خاصیت خوشبوکنندگی نیز دارد.
دلایل استفاده از اسید سیتریک خشک در محصولات آرایشی
- C 6 H 8 O 7 یک لایهبردار پوستی است که میتوانید از آن برای تهیه ماسک صورت خانگی استفاده کنید. البته توصیه ما در پویا ویژن؛ وارد کننده مواد اولیه غذایی این است که قبل از انجام این کار حتماً با متخصص پوست مشورت کنید. ممکن است پوست شما به این ماده حساس بوده و در اثر استفادهی خودسرانه آسیب ببیند.
- وجود C 6 H 8 O 7 خشک در مواد آرایشی به بهبود رنگ پوست کمک میکند. همچنین در کاهش چینوچروکها نیز موثر است و قادر است برخی زخمها را التیام بخشد.
- سطح pH مواد آرایشی را تنظیم نموده و نیز برای تثبیت محصولات مراقبت از زیبایی کاربرد دارد.
- از C 6 H 8 O 7 در انواع شویندههای صورت و بدن، پاککنندههای مخصوص ناخن، انواع شامپوها و سایر محصولات بهداشتی و آرایشی استفاده میشود.
عوارض جانبی اسید سیتریک خشک
این ماده ضرری برای سلامتی ایجاد نمیکند با این حال، اگر بیشازحد در معرض آن قرار بگیرید، ممکن است خطراتی ایجاد شود.
خطراتی از قبیل؛ اسیدی شدن معده، پوسیدگی دندانها، انقباض، بی حسی یا گرفتگی عضلات. سایر عوارض جانبی استفاده از محصولات دارای مجوز اسیدسیتریک خشک عبارتند از:
- اگر به مدت طولانی این ماده را لمس کنید احتمالاً پوستتان تحریک شده و دچار تورم، کهیر و سایر مشکلاتی از این قبیل خواهید شد.
- در صورتی که از این ماده بیشازحد استفاده کنید ممکن است دچار افزایش ضربان قلب شوید. تغییرات خلقوخو نیز امکانپذیر است.
- اگر وارد چشم شود باعث سوزش شدید و آسیب خواهد شد.
- مصرف برخی از داروهای خوراکی حاوی C 6 H 8 O 7 در بعضی از افراد به حالت تهوع و استفراغ منجر میشود. همچنین ممکن است دچار اسهال، تشنج، درد قفسه سینه، سبکی سر، خستگی و گیجی شوید.
سخن پایانی
اسید سیتریک خشک به شکل طبیعی در تمام مرکبات یافت میشود. حتی در برخی سبزیها مثل گوجه فرنگی و نیز در بدن برخی از جانوران نیز، به شکل طبیعی وجود دارد. شکل صنعتی این ماده در سال ۱۸۶۰ میلادی ساخته شده و از آن در صنایع غذایی، دارویی، مواد شونده و آرایشی به صورت گسترده استفاده میشود. این ماده به خودی خود یک آنتی اکسیدان نیست ولی این خاصیت را در بسیاری از مواد غذایی تقویت مینماید. در این مقاله با هفت مزیت استفاده از آن در صنایع غذایی و دارویی و نیز سایر محصولات آشنا شدید. هرچند محصولات دارای مجوز اسید سیتریک خشک فواید زیادی دارند اما در صورت استفاده بیشاز حد میتواند زیانبار باشد.
برای خرید اسید سیتریک خشک لطفاً به صفحه محصولات پویا ویژن؛ تامین کننده مواد اولیه غذایی مراجعه فرمایید.