به احتمال فراوان نام سوربیتول را در لیست مواد تشکیلدهنده خمیر دندان یا برخی محصولات مراقبتی و بهداشتی دیدهاید. علت وجود سوربیتول در خمیر دندان چیست؟ آیا یک ماده شیمیایی مضر است که خطراتی را برای سلامتی انسان به همراه دارد؟ نام سوربیتول کمی گیجکننده است اما در واقع یک مادهی طبیعی است که از ترکیباتی نامآشنا تشکیل شده است. پیشنهاد پویا ویژن؛ وارد کننده مواد اولیه غذایی به شما خواننده محترم این است که به جای اجتناب از محصولات حاوی سوربیتول، کمی وقت بگذارید و اطلاعاتی را دربارهی آن به دست آورید. این کار دو فایده در بر دارد: اولاً اطلاعاتتان گسترش مییابد و ثانیاً در انتخاب محصولات بهداشتی و مراقبتی آزادی عمل بیشتری خواهید داشت و دیگر نگران سلامتی خود نخواهید بود. پیشنهاد میکنم به مطالعه این مقاله ادامه دهید تا با فواید سوربیتول در خمیر دندان بیشتر آشنا شوید.
برای اولین بار و در سال ۱۸۷۲ این ماده در عصاره توتهای کوهی یافت شد. شورای اطلاعات بینالمللی غذا اعلام کرد سوربیتول در میوه و سبزیهای دیگری نظیر سیب، شاهتوت و ذرت نیز یافت میشود.
برای استخراج این ماده، میوه یا سبزی حاوی آن تحت فرایند آسیاب مرطوب قرار میگیرد (به بیان سادهتر، خیسانده میشود.) در این فرایند نشاسته، گلوتن، فیبر و روغن از گیاه آزاد میگردد. هنگامی که جزء نشاسته در معرض آنزیمها قرار گیرد، به قندهای ساده تجزیه شده و گلوکز تولید میشود. در این زمان هیدروژن توسط یک کاتالیزور فلزی به گلوکز اضافه میشود و گلوکز طی این مراحل به یک پودر کریستالی سفید تبدیل میشود که همان حالت طبیعی سوربیتول است.
این ماده نوعی الکل قندی و طبیعی است که به عنوان شیرین کننده مصنوعی در بعضی از غذاها به کار میرود. همچنین کاربردهای زیادی در ساخت لوازم آرایش و بهداشتی دارد. به احتمال فراوان نام سوربیتول در خمیر دندان و برخی صابونها، لوسیونها و محصولات مراقبت از مو به چشمتان خورده باشد.
بسیاری از افراد این ماده را به عنوان نوعی شیرینکننده در مواد غذایی نظیر انواع آدامس میشناسند اما سوربیتول کاربردهای بسیار زیادی دارد. این ماده، جاذب و نگهدارنده رطوبت است بنابراین در بسیاری از محصولات مراقبتی و بهداشتی، به عنوان مرطوبکننده به کار میرود. در واقع از خشک شدن و خراب شدن محصول مورد نظر پیشگیری مینماید.
سوربیتول در خمیر دندان شما وجود دارد تا آن را نرم، صاف و مرطوب نگاه داشته و کار مسواک زدن به آسانی صورت پذیرد. البته فواید بالقوه دیگری نیز در کار است؛ تحقیقات منتشرشده از سوی مجله آموزشی دندانپزشکی حاکی از این است که سوربیتول منجر به ایجاد خطر پوسیدگی دندان نمیشود.
معنی این ادعا چیست؟ قندها و نشاستههای موجود در مواد خوراکی توسط باکتریهای دهان به اسید تبدیل شده و با ایجاد حفره در مینای دندان به پوسیدگی منجر میشوند. اما سوربیتول در خمیر دندان با سایر الکلهای قندی متفاوت است. باکتریهای دهانی قادر به تجزیه این ماده و تبدیل آن به اسید نبوده و از این طریق خطر پوسیدگی کاهش مییابد.
نگرانیها در مورد مواد شیرینکننده مصنوعی و نیز مواد شیمیایی مصنوعی و تاثیر سوء این مواد بر سلامتی روز به روز افزایش مییابد. اما بهتر است بدانید که سوربیتول در خمیر دندان هیچ خطر شناختهشدهای ایجاد نمیکند. حدود ۱۰۰ سال است که از این ماده در خمیر دندانها استفاده میشود و نام سوربیتول در فهرست موارد ایمن قرار گرفه است. فروش سوربیتول توسط پویا ویژن؛ تامین کننده مواد اولیه غذایی.
سوربیتول در تولید انواع شیرینی، مواد کنسروی، شکلات، آدامس و محصولات آرایشی و بهداشتی (محصولاتی که امکان دارد خشک یا سفت شوند) به کار میرود.
به عنوان مثال، دلیل استفاده از سوربیتول در خمیر دندان این است که این ماده از خمیر دندان در برابر از دست دادن رطوبت محافظت میکند. خاصیت تثبیتکنندگی رطوبت در سوربیتول، به حفظ طراوت و تازگی اولیه محصولات غذایی و بهداشتی کمک شایانی میکند.
همچنین این ماده بسیار پایدار است و توان تحمل دماهای بسیار بالا را دارد بنابراین سوخته و قهوهای نمیشود. این مورد نیز یکی دیگر از دلایل کاربرد آن در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی است. سایر فواید آن عبارتند از:
به این مورد قبلاً نیز اشاره کردیم؛ سوربیتول سالها است که در فرمولاسیون محصولات مراقبت از دهان مانند خمیر دندان و دهان شویه به کار میرود.
این ماده مانند برخی دیگر از الکلهای قندی، پوسیدگیزا نیست به این معنی که توسط باکتریهای دهان متابولیزه نمیشود. بنابراین مانند سایر مواد قندی و نشاستهای تجزیه نشده و منجر به تولید اسید، فرسایش مینای دندان و ایجاد خطر پوسیدگی نخواهد شد.
این مزیت سوربیتول توسط گروهها و انجمنهای بهداشتی سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است. برای اطلاع از قیمت سوربیتول از پویا ویژن؛ وارد کننده مواد اولیه غذایی لطفاً روی گزینه محصولات کلیک کنید.
این ماده به آرامی توسط بدن جذب میشود، سپس بخشی از ماده خوراکی به روده بزرگ رسیده و دفع میگردد و به همین دلیل کالری کمتری در بدن تولید خواهد شد.
شکر سفید در هر گرم دارای چهار کالری است اما همین مقدار سوربیتول، فقط ۲٫۵ کالری دارد و به همین دلیل به طور گسترده در بسیاری از مواد غذایی رژیمی و کم کالری به کار میرود. قبلاً در مقاله تاثیر پودر سوربیتول در لاغری مفصلاً در این مورد صحبت کردهایم.
تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده نشان میدهد که احتمالاً سوربیتول میتواند جایگزینی مناسب برای قند باشد. در واقع، مصرف آن منجر به افزایش سریع گلوکز خون نشده و از این طریق انسولین موجود در بدن را کاهش خواهد داد.
همانطور که در قسمت قبلی اشاره کردیم، کالری این شیرینکننده نیز از شکر سفید کمتر است بنابراین با هدف کنترل وزن بیماران دیابتی هماهنگ خواهد بود.
هشدار مهم:
قبل از انتخاب غذاهای شیرینشده با سوربیتول و یا سایر الکلهای قندی، با پزشک متخصص دیابت مشورت کنید. ممکن است این مواد خوراکی حاوی ترکیباتی باشند که برای رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به دیابت، مضر است.
همانطور که دانستید، سوربیتول در خمیر دندان علاوه بر ایجاد حجم و شیرینی، یک عامل مرطوبکننده و بافت دهنده عالی است، به پوسیدگی دندان منجر نمیشود و احتمالاً مصرف آن برای افراد مبتلا به دیابت و اضافه وزن مفید است.
در واقع، سوربیتول، از افزودنی های مجاز خوراکی است که به عنوان عامل شیرین کننده مصنوعی در محصولات غذایی مختلفی وجود دارد. این خوراکیها عبارتند از:
این ماده ۴۰ درصد کمتر از شکر شیرین است و کالری آن نیز یک سوم شکر است، همچنین طعمی ملایم، مطبوع و خنک دارد. پویا ویژن؛ تامین کننده مواد اولیه غذایی است و از شما دعوت میکند برای آشنایی با فروش سوربیتول به صفحه محصولات مراجعه فرمایید.